نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسنده
استاد یار دانشگاه سیدجمال الدین اسدآبادی
چکیده
مبانی مشروعیتِ ساختار سیاسی‌ـ‌مذهبی خوانین شیبانی، از سوی اندیشمندان حامی آن، براساس تبار و نسب آباء و اجدادی تبیین نشده است. بلکه این گروه، در جهت توجیه مقبولیت و مشروعیت حکومت شیبانیان را از مبانی و مؤلفه‌های دیگری در این زمینه بهره‌برده‌اند. که هدف از آن نشان دادن تمایز این ساختارِ مبتنی بر مذهب تسنن، با دیگر رقبا، بویژه با حکومت شیعه مذهب صفوی است، که تقریبا همزمان با این حکومت در ایران تشکیل شده است. درحقیقت، مؤلفه‌های مشروعیت‌بخشی نظیر مودعودگرایی و تأویلگرایی اساس این رویکرد را شکل‌داده است. ازجمله این اندیشمندان، فضلالله روزبهان خنجی است که به‌عنوان مشهورترین اندیشمند حامی شیبانیان شناخته شده و نگرشهای مشروعیت‌بخشِ خود را در تألیفات متعددی، نظیر سلوک‌الملوک و مهمان‌نامه بخارا، تدوین نموده و با بهره‌گیری از مؤلفه‌های فوق، تلاشهای زیادی را در راستای این رویکرد مشروعیت‌بخش، انجام دادهاست. با این رویکرد خوانین شیبانی را با تأویل و تبیین آیات قرآن و همچنین، احادیث و روایاتی مانند حدیث مجدد مائه، حدیث حارث و اخبار ملحمه، مصلحینِ موعود و منجیانِ آخرالزمانی دانسته است که ظهور کرده‌اند تا ناهنجاری‌ها و بدعتهای بوجود آمده توسط مخذولان، مناحیس و مبتدعان صفوی را از بین ببرند.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
Component of the legitimacy of theSheibani government, withprop of the Fazlullah Rozbahankhonjiideas
نویسنده [English]
- mahdi feizisakha
Assistant Professor at Seyed Jamalodin Assadabadi University
چکیده [English]
The foundations of the legitimacy of Shibani's religious-political structure have not been explained by his supporters on the basis of ancestry. Rather, the group has used other bases and components to justify the acceptance and legitimacy of the Shebanian government. Its purpose is to demonstrate the distinction of this Sunni-based structure with other competitors, especially with the Shi'ite Safavid state, which was formed almost simultaneously with this government in Iran. In fact, legitimacy components such as opportunism and interpretivism form the basis of this approach. Among these scholars is Fazlullah Roozbehan Khaji, who is recognized as the most famous patron of the Shibanians and has developed his legitimizing attitudes in numerous compilations, such as Sukul al-Muluk and Bukhara's guestbook, using many of the above mentioned works, Is data. With this approach, he has read Shibani by interpreting the Qur'anic verses as well as hadiths and narrations such as Ma'e's re-narration, the Hadith of Heresy and the related news, the promised expansions and the apocalyptic saviors that have emerged to be caused by anomalies and heresies. Destroy the Safavid beginners
کلیدواژه‌ها [English]
- Sheibanis
- Basics of legitimacy
- Prophecy
- Interpretation
- Fazlullah Rozbahan khonji
)