نوع مقاله : مقاله پژوهشی

چکیده

با وجود آن که بخش عظیمی از گنجینه ی ادبی و فرهنگی هندوستان و به ویژه میراث مکتوب فارسی نویسان هندی در سال های اخیر، شناسایی و معرفی گردیده؛ ولیکن کم نیست آثار ادبی که در قالب نظم و نثر در شبه قاره پدید آمده و تا کنون ناشناخته باقی مانده است. یکی از آثار مجهول القدر و ارزنده، داستان عاشقانه ی شعله ی آه از غیوری دهلوی، نویسنده، دبیر و شاعر فارسی گوی شبه قاره ی در قرن دوازدهم هجری است. او از دبیران برجسته ی دوره ی شاه عالم دوم گورگانی بود که به دستور وی، داستان عشقی ملک محمد و شمسه بانو را از اردو به نثر مسجع آمیخته به نظم فارسی، در آورد و آن را شعله ی آه نامید و از آنجا که بخششی از ممدوح بدو نرسید، منظومه‌ای در دنباله ی آن به نام دود آه سرود. این پژوهش بر آن است تا برای نخستین بار به معرفی این نویسنده و شاعر شیعی شبه قاره و اثر ارزشمند او به نام شعله ی آه بپردازد. تنها نسخه ی باقی مانده از این اثر در ایران، نسخه‌ای عکسی است که در دانشگاه تهران موجود است و اصل آن نسخه در کتابخانه ی بادلیان انگلستان محفوظ است.

کلیدواژه‌ها

• ادب فارسی
• هند
• نسخه‌های خطی
• شعله ی آه
• غیوری دهلوی
• کتابخانه ی بادلیان

عنوان مقاله [English]

Sho’le-ye Ah (an Unknown Work of Ghayouri Dehlavi, a Farsi writer of the Indian Subcontinent)

چکیده [English]

Although a major part of the cultural and literary treasury of India, especially the written heritage of India’s Farsi writers, has been introduced recently, there are still literary works in the form of prose or poetry which have been produced in the Indian subcontinent and remained unknown. One of these precious unknown works is the lovely story of Sho’le-ye Ah (Flame of Sigh) by Ghayouri Dehlavi, the secretary, Farsi writer and poet of the Indian subcontinent in the 12th century. He was one of the prominent secretaries in the era of Shah Alam Gurkani II, and according to this king’s command, he translated the lovely story of Malek Mohammad and Shamse Banoo from Urdu to Farsi in ‘Naser-e Mosajja’  which he then called  Sho’le-ye Ah. However, since he did not receive any donation for it from the king, he started to compose a supplementary long poem and called it Dood-e Ah (Smoke of Sigh).
This research, for the first time, tries to introduce this Shiite Indian poet and his work, Sho’le-ye Ah. The only remaining copy of Sho’le-ye Ah is in Iran, in the form of a picture version, in Tehran University, and the original copy is available at the Badleian Library in England.
 

کلیدواژه‌ها [English]

• Farsi literature
• Indian subcontinent
• Manuscripts
• Sho’le-ye Ah
• Ghayouri Dehlavi
• Badlein Liberary