نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه گنبد کاووس

2 دانشیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه مازندران

چکیده

سبک هندی متمایزترین سبک شعری کلاسیک فارسی است که با سبک­های قبل و بعد خود تمایزی آشکار دارد و اصول و موازین خاص خود را داراست؛ از جملۀ ­این عنصر تمایز­بخش بسامد فراوان تصاویر پارادوکسی در کنار صنایعی چون: حسامیزی، تجرید، اسلوب معادله و... است. توجه ویژۀ شاعران این سبک به پارادوکس و نقشی که این شگرد ادبی در ساختار شعر آن­ها دارد، سبب گردید تا نگارندگان این جستار، به بررسی دلایل افزونی بسامد پاردوکس در شعر آن­ها بپردازند.بر اساس یافته­های این تحقیق، تصاویر پاردوکسی دارای کارکردهایی چون: ابهام انگیزی و دشواری، هنجارگریزی، ایجاز، دو بعدی بودن، تازگی و ایجاد شگفتی و لذت هستند که با معیارهای شعری و زیبایی شناختی سبک هندی تناسب و همخوانی فراوانی دارد و همین امر سبب استقبال و استفادۀ فراوان شاعران این سبک، از این شگرد ادبی شده است.
 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Study reasons for increasing frequency of paradox in Hindi style

نویسندگان [English]

  • m e 1
  • h h 2

چکیده [English]

a
  Indian style is the most diversified poetry style in Persian that its distinction by the former and after styles is obvious and has its own principles and rules; so as distinction between frequency of paradoxical images besides diverse  like synaesthesia, abstraction, allegory and etc. The special attention of the poets of this style to paradox and the role of this literary device in the structure of their poetry leads the writers of the current article to investigate the reasons behind the high frequency of the paradox in their poetry. This paper’s authors are looking for the reason of why Indian style poets are so interested in use paradoxical images. Based on results of this study, paradoxical images have function as making ambiguity, brevity, being two dimensional, newness and making surprise and delight  that are so like Indian style poetic and aesthetice norms that these reason make poets like this style.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Indian style
  • paradoxical images
  • Frequency
  • ambiguity
  • brevity
1- آزاد بلگرامی، میرغلامعلی، غزالان الهند، تصحیح سیروس شمیسا، تهران: انتشارات صدای معاصر، 1382.
2- آملی، طالب،کلیات اشعار، به اهتمام و تصحیح شهاب طاهری. تهران: سنایی، بی تا.
3- براون، ادوارد گرانویل، تاریخ ادبیات ایران: از صفویه تا عصر قاجار، مترجم بهرام مقدادی، تهران: مروارید، 1375.
4- بیدل دهلوی،میرزا عبدالقادر،دیوان بیدل، تصیحیح فال محمد خسته و خلیل الله خلیلی، به اهتمام حسن آهی، تهران: کتابفروشی فروغی، 1368.
5- چناری، امیر، متناقض نمایی در شعر فارسی،  نشر فرزان روز، 1377.
6- حسن پور آلاشتی، حسین،طرز تازه: سبک شناسی غزل سبک هندی، تهران: سخن، 1384.
7-...........................................، «عوامل ابهام معنایی در شعر طالب آملی»، پژوهشهای زبان و ادب فارسی، سال سوم، شماره­ی نهم، صص 93- 180، 1390.
8- حسن لی، کاووس،­«آمیزش ناسازها»، ادبیات معاصر، شماره­ی 23 و 24، 1377.
9- حسینی، حسن،بیدل، سپهری و سبک هندی، تهران: سروش، 1367.
10- خاتمی، احمد،  سبک هندی و دوره­ی بازگشت ، ناشر: بهارستان، 1371.
11- دیچز، دیوید، شیوه­های نقد ادبی، ترجمه­ی غلامحسین یوسفی و محمدتقی صدقیانی، تهران: انتشارات علمی، 1366.
12- راستگو، سید محمد، «خلاف آمد»، کیهان فرهنگی، سال ششم، شماره­ی 9، صص 68- 71، 1368.
13- شفیعی کدکنی، محمدرضا،  ادبیات فارسی از عصر جامی تا روزگار ما، ترجمه­ی حجت الله اصیل، تهران: نشر نی، 1378.
14- ......................................، شاعر آیینه­ها (بررسی سبک هندی و شعر بیدل دهلوی)، تهران: آگاه، ­1379.
15- ......................................، شاعری در هجوم منتقدان: نقد ادبی در سبک هندی پیرامون شعر حزین لاهیجی. نشر آگه، 1375.
16- شمس لنگرودی، محمد، ­گردباد شور جنون (سبک هندی، کلیم کاشانی و گزیده­ی اشعار)، تهران: نشر چشمه، 1367.
17-- شمیسا، سیروس، سبک شناسی شعر، انتشارات فردوس، 1374.
18-- صائب تبریزی،  محمد علی،دیوان صائب تبریزی، به کوشش محمد قهرمان، جلد1، 2، 3،4 ،6، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی، ­1371.
19- صفا، ذبیح الله، تاریخ ادبیات در ایران، جلد پنجم، بخش یکم، انتشارات فردوسی، 1363.
20- عرفی شیرازی، کلیات عرفی شیرازی، به کوشش جواهری «وجدی»، تهران: سنایی،  بی­تا.
21- غلامرضایی، محمد، سبک شناسی شعر فارسی از رودکی تا شاملو، تهران: نشر جامی، 1381.
22- فتوحی رودمعجنی، محمود، نقد ادبی در سبک هندی، تهران: انتشارات سخن، 1/ 1385.
23- ..........................................، بلاغت تصویر، تهران: انتشارات سخن، ­2/1385.
24- قهرمان، محمد، برگزیده­ی اشعار صائب و دیوان اشعار دیگر شعرای معروف سبک هندی، تهران: سمت، 1376.
25- کادن، جی. ای، فرهنگ توصیفی ادبیات و نقد، ترجمه­ی کاظم فیروزمند، تهران: شادگان، ­1380.
26- کاشانی، کلیم، دیوان کلیم کاشانی، با مقدمه و حواشی و فرهنگ لغات مهدی افشار، چاپ اول، انتشارات زرین، 1362.
27- گلی، احمد و سردار بافکر،  «متناقض نمایی(پارادوکس) در شعر صائب»، پژوهشهای ادبی، شماره­ی 20، صص 131 159، 1387.
28- گوپاموی، محمد قدرت الله،  تذکرۀ نتایج الافکار، چاپخانه­ سلطانی بمبئی نمبر3، چاپ شانزده، 1336.
29- لودی،  شیرعلی خان، تذکرۀ مرآت الخیال، به اهتمام حمید حسینی، با همکاری بهروز صفرزاده، انتشارات روزنه، چاپ اول، 1377.
30- محمدی، محمد حسین، بیگانه مثل معنی(نقد و تحلیل شعر صائب و سبک هندی)، نشر میترا، 1374.
31- مؤتمن، زین العابدین، تحول شعر فارسی، انتشارات طهوری، 1371.
32- ناتل خانلری، پرویز، «یادی از صائب»، صائب و سبک هندی، به کوشش و تألیف محمد رسول دریاگشت، جلد اول، نشر قطره، 1371.
33- نجیب هروی، مایل، جامی، تهران: طرح نو، 1377.
34- نعمانی، شبلی، شعرالعجم یا تاریخ شعرا و ادبیات ایران (3 و4 و5)، ترجمه­ی سید محمدتقی فخر داعی گیلانی، چاپ سوم، چاپخانه­ی آشنا، 1368.
35- واحد، اسدالله، «تصاویر و مفاهیم متناقض نما در شعر صائب تبریزی»، پژوهشنامه­ی علوم انسانی، شماره 45 46، صص 247- 260، 1384.
36- وحیدیان کامیار، تقی، «متناقض نما در ادبیات»، نشریه­ی دانشکده­ی ادبیات و علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد، سال بیست و هشتم. شماره­ی 3و4، صص 271-294، 1371.
37- Empson, William, Seven Types Of Ambiguity, London: Pelican Books &Chatto and Windus, ­1997.
38- Gary, Martin, A Dictionary Of Literary Terms, Six Impression, Hong kong: Long man, ­1990.
39- Guralnik, David. B ,Websters New World Dictionary, Prentice Hall Press, New York, 1986.