بررسی موسیقی درونی در اعجاز خسروی و خزاین الفتوح امیرخسرو دهلوی

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 ‌دانشگاه‌سیستان‌وبلوچستان

2 دانشگاه سیستان و بلوچستان

چکیده

موسیقی  در نثر فارسی ناشی از آهنگ و تناسبی است که در یک جمله میان واژگان گوناگون و یا در میان واژگان دو جمله احساس می شود. گاه کلمات و جملاتی که در کنار یکدیگر قرار        می گیرند در نثر فارسی ایجاد موسیقی میکنند که از آن تعبیر به موسیقی درونی می شود . این نوع موسیقی از تناسب حروف و اصوات حاصل می شود که از تنوع و تکرار به وجود می آید. یکی از مهمترین ویژگی های نثر امیر خسرو آهنگینی و عبارت های موزون آن است. امیر خسرو از موسیقی در نثر خود بهره جسته تا نثر خود را موزون جلوه دهد . او با تکرار هایی از قبیل تکرار صامت و مصوت ، هجا ، کلمه و تکرار جمله به نثر خود برجستگی خاصی داده است .هدف از این تحقیق شناخت موسیقی درونی در آثار منثور امیرخسرو است . یافته های پژوهش نشان میدهد که موسیقی درونی در آثار منثور امیرخسرو کاربرد فراوانی دارد و نویسنده سعی کرده تا زبان آثار خود را به زبان شعر نزدیک کند . این پژوهش به شیوۀ توصیفی-تحلیلی انجام گرفته است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Study of internal music of Ejaz-e Khosravi and Khazayen Al-fotooh

نویسندگان [English]

  • E R 1
  • A O 2
  • M A 2
چکیده [English]

Music in Persian literary prose is produced by melody and proportion existing among the words of one sentence or among those of two sentences. Sometimes the adjacent words or sentences produce music, which is considered as internal music. This kind of music is the result of the proportion of letters and sounds caused by variation and repetition. One of the prominent features of Amir Khosro prose are its rhythmic phrases and this gives richness to his prose. His prose is characterized by alliteration, assonance, and refrain. This study aims to investigate internal music in Amir Khosro prose works. It will show that internal music is extensively employed in Amir Khosro prose works and he has attempted to make the language of his prose works poetic. This study makes use of a descriptive-analytic approach.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Amir Khosro Dehlavi
  • music
  • prose works
  • Ejaz-e Khosravi

مراجع

1-    پور نامداریان ، تقی ، سفر در مه ، چاپ دوم ، تهران : نگاه ، 1381.

2-    جامی ، عبد الرحمن ، نفحات الانس ، تهران: انتشارات اطلاعات ، 1382 .

3-    خطیبی ، حسین ، فن نثر در ادب فارسی  ، تهران: انتشارات زوار ، 1390 .

4-    دهلوی ، امیرخسرو، اعجاز خسروی ، نسخه خطی، تهران: دانشگاه تهران .

5-    دهلوی ، امیرخسرو، خزاین الفتوح ، تصحیح محمد وحید میرزا ، پاکستان : لاهور 1976 ام.

6-    سمرقندی ، دولتشاه ، تذکره الشعرا ، تصحیح محمد رمضانی ، تهران ، چاپ پیک ایران ، 1366 .

7-    شفیعی کد کنی ، محمد رضا ، موسیقی شعر ، چاپ نهم ، آگاه ، تهران ،1385 .

8-    شمیسا ، سیروس ، نگاهی تازه به بدیع ، چاپ چهاردهم ، تهران : فردوس ، 1383 .

9-    صفا ، ذبیح الله، تاریخ ادبیات ایران ، جلد دوم ، تهران : انتشارات فردوسی ، 1363.

10-  صفا، ذبیح الله، تاریخ ادبیات ایران ، جلد سوم بخش دوم ، تهران : انتشارات فردوسی ، 1369.

11-  صفوی ، کوروش ، از زبان شناسی به ادبیات ، چاپ سوم ، تهران : سورۀ مهر ، 1390 .

12-  صهبا، فروغ ، موسیقی بیرونی در شعر محمد رضا شفیعی کدکنی ، فصلنامۀ پژوهش های ادبی ، شمارۀ 6 ، صص 122 – 103 ، 1383

13-  فولادوند، عزت الله ، ادبیات و زبان ها ، شماره 55 ، صص 38 – 33 .

14-  وحیدیان کامیار ، تقی ، بدیع از دیدگاه زیبایی شناسی ، چاپ اول ، تهران ، دوستان؛ 1370 .

15-  وطواط، رشید الدین ، حدائق السحر فی دقایق الشعر ، به کوشش عباس اقبال آشتیانی ، تهران: کتابخانه و مرکز اسناد شورای اسلامی ، 1335.

16-همایی، جلال الدین ، فنون بلاغت و صناعات ادبی، تهران : موسسه نشر هما، چاپ هفتم، 1367.

فصلنامه مطالعات شبه قاره

دوره 8، شماره 29
زمستان 1395
صفحه 69-82

فایل ها

اشتراک گذاری

ارجاع به این مقاله

آمار